drukujKwalifikator MSP

W przypadku ubiegania się o dofinansowanie ze środków UE bardzo istotne jest określenie do jakiej grupy przedsiębiorstw należy dany podmiot. Między innymi od tego uzależniona jest wysokość dofinansowania projektu, a także, czy w ogóle danemu przedsiębiorstwu można udzielić dofinansowania.

Należy podkreślić, iż pojęcie przedsiębiorcy jest interpretowane w orzecznictwie sądów europejskich bardzo szeroko - a zatem za przedsiębiorcę w świetle orzecznictwa może zostać uznany również podmiot, który nie działa dla osiągnięcia zysku.
Za działalność gospodarczą uznaje się oferowanie dóbr i usług na danym rynku . Przedsiębiorcą może być zarówno osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, spółka prawa handlowego, spółka cywilna, przedsiębiorstwo państwowe, ale również stowarzyszenie, fundacja, czy nawet organ administracji publicznej który prowadzi działalność gospodarczą. Istotą uznania danego podmiotu za przedsiębiorcę jest prowadzenie przez niego działalności polegającej na sprzedaży dóbr i usług.

Kwalifikacja przedsiębiorstwa do konkretnej grupy (mikro, małych średnich lub dużych) zależy od następujących miennych:

a. liczby osób zatrudnionych
b. wielkości rocznego obrotu lub całkowitego rocznego bilansu
c. powiązań kapitałowych/ niezależności

a.    Liczba osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie
Liczba osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie jest określana na podstawie rocznych jednostek roboczych (RJR), to jest liczby pracowników zatrudnionych na pełnych etatach w obrębie danego przedsiębiorstwa w ciągu roku, w odniesieniu do którego przeprowadzane jest badanie wielkości przedsiębiorstwa. Osoby zatrudnione na część etatu wliczane są do RJR w odpowiedniej proporcji odnoszącej się do ich wymiaru czasu pracy (np. osoba pracująca przez cały badany rok na ½ etatu będzie liczona jako 0,5 RJR). Osoby, które nie przepracowały pełnego roku (tj. bądź zostały zatrudnione bądź zwolnione w trakcie roku lub też były pracownikami sezonowymi) są wliczane proporcjonalnie do długości zatrudnienia i wymiaru etatu (np. osoba, która przepracowała pół roku na ½ etatu będzie stanowić 0,25 RJR). Do liczby RJR wliczani są nie tylko pracownicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru lub mianowania, ale także właściciele i partnerzy prowadzący regularną działalność w przedsiębiorstwie i czerpiący z niego korzyści finansowe. Do liczby RJR nie wlicza się natomiast osób przebywających na urlopach  macierzyńskich ani wychowawczych oraz osób, które nie były zatrudnione w przedsiębiorstwie na podstawie umowy o pracę (np. stażyści, praktykanci).

b.    Wielkość rocznego obrotu lub całkowity roczny bilans
Ze względu na różnice w ocenie firm produkcyjnych oraz ocenie firm zajmujących się handlem (przedsiębiorstwa działające w sektorach handlu i dystrybucji mają wyższe wskaźniki obrotu niż przedsiębiorstwa produkcyjne) wprowadzono możliwość wyboru jednego z dwóch wskaźników finansowych. Są to roczny obrót netto lub całkowity bilans roczny (suma aktywów). Wystarczy, że przedsiębiorstwo nie przekroczy ustalonych limitów dla jednego z wymienionych wskaźników. Wielkość przedsiębiorstwa szacuje się na podstawie zatwierdzonych sprawozdań.

c.    Niezależność przedsiębiorstwa
W przypadku kryterium niezależności konieczne jest zbadanie powiązań pomiędzy przedsiębiorstwem badanym, a podmiotami będącymi jego właścicielami/udziałowcami bądź spółkami zależnymi.

Załącznik I do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 w ramach kryterium powiązań wyszczególnia trzy typy przedsiębiorstw:

I.    Przedsiębiorstwo powiązane

Jako powiązane traktuje się przedsiębiorstwa, które pozostają w jednym ze związków opisanych poniżej:
a) przedsiębiorstwo ma większość praw głosu w innym przedsiębiorstwie w roli udziałowca/akcjonariusza lub członka;
b) przedsiębiorstwo ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innego przedsiębiorstwa;
c) przedsiębiorstwo ma prawo wywierać dominujący wpływ na inne przedsiębiorstwo zgodnie z umową zawartą z tym przedsiębiorstwem lub postanowieniami w jego statucie lub umowie spółki;
d) przedsiębiorstwo będąc udziałowcem/akcjonariuszem lub członkiem innego przedsiębiorstwa kontroluje go samodzielnie, zgodnie z umową z innymi udziałowcami/akcjonariuszami
Za przedsiębiorstwa powiązane uważa się także wszystkie firmy, w których 25 %  lub więcej kapitału lub praw głosu kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie  lub indywidualnie, co najmniej jeden organ państwowy.

II.    Przedsiębiorstwa partnerskie

Za partnerskie uznawane są wszystkie przedsiębiorstwa, które nie zostały zakwalifikowane jako przedsiębiorstwa powiązane, a jedno przedsiębiorstwo posiada, samodzielnie lub wspólnie z co najmniej jednym innym przedsiębiorstwem powiązanym 25 % lub więcej kapitału lub praw głosu innego przedsiębiorstwa

III.     Przedsiębiorstwa samodzielne

Samodzielnym przedsiębiorstwem jest taki podmiot, który nie spełnia warunków określonych dla przedsiębiorstw powiązanych oraz partnerskich. Za samodzielne przedsiębiorstwo uznana zostanie także firma, której następujący inwestorzy osiągnęli lub przekroczyli pułap 25 % kapitału bądź praw głosu, ale nie przekroczyli pułapów związanych z przedsiębiorstwem powiązanym:
•    publiczne korporacje inwestycyjne, spółki kapitałowe podwyższonego ryzyka, osoby fizyczne lub grupy osób prowadzące regularną działalność inwestycyjną podwyższonego ryzyka, które inwestują w firmy nienotowane na giełdzie (tzw. „anioły biznesu"), pod warunkiem że całkowita kwota inwestycji tych inwestorów w jedno przedsiębiorstwo nie przekroczy 1 250 000 EUR,
•    uczelnie wyższe lub ośrodki badawcze nienastawione na zysk,
•    inwestorzy instytucjonalni, w tym regionalne fundusze rozwoju (pożyczkowe
i poręczeniowe),
•      niezależne władze lokalne jednostki administracyjnej z rocznym budżetem poniżej 10 milionów EUR oraz liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

Określenie stopnia powiązania/niezależności jest konieczne, by określić, jakie dane przedsiębiorstw, które mają wpływ na przedsiębiorstwo, które ma uzyskać pomoc należy wliczać do liczby rocznych jednostek roboczych i/lub wielkości obrotu lub całkowitego rocznego bilansu:
•    w przypadku przedsiębiorstw samodzielnych do obliczenia poziomu zatrudnienia i danych finansowych wliczamy jedynie dane ze sprawozdań badanego przedsiębiorstwa
•    w przypadku przedsiębiorstw partnerskich do obliczenia poziomu zatrudnienia i danych finansowych wliczamy dane ze sprawozdań badanego przedsiębiorstwa oraz odpowiedni procent z danych przedsiębiorstw będących jego partnerami (tj. jeżeli przedsiębiorstwo A ma 33 proc. udziałów w przedsiębiorstwie B, to do wyliczenia wielkości przedsiębiorstwa B bierzemy pod uwagę 100 proc wartości RJR i danych finansowych przedsiębiorstwa B i 33 proc. wartości RJR i danych finansowych przedsiębiorstwa A.
•    w przypadku przedsiębiorstw powiązanych do obliczenia poziomu zatrudnienia i danych finansowych wliczamy dane ze sprawozdań badanego przedsiębiorstwa oraz pełną wartość danych przedsiębiorstw z nim powiązanych (tj. jeżeli przedsiębiorstwo A ma 66 proc. udziałów w przedsiębiorstwie B, to do wyliczenia wielkości przedsiębiorstwa B bierzemy pod uwagę 100 proc wartości RJR i danych finansowych przedsiębiorstwa B i 100 proc. wartości RJR i danych finansowych przedsiębiorstwa A.

Weryfikacja spełniania definicji MŚP

Wnioskodawca (należący do sektora MŚP) ubiegający się o pomoc publiczną jest zobowiązany do zastosowania poniższych definicji małych i średnich przedsiębiorstw zawartych w załączniku I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu.

Mikroprzedsiębiorstwo – definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza  2 milionów EUR.
Małe przedsiębiorstwo – definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR.
Średnie przedsiębiorstwo – definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 250 pracowników i którego roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR a/lub całkowity bilans  roczny nie przekracza 43 milionów EUR.
Duże przedsiębiorstwo – każde przedsiębiorstwo niespełniające kryteriów o których mowa w art. 2  załącznika I cyt. rozporządzenia.

Przekroczenie poziomu zatrudnienia nie wymaga już dalszego badania statusu przedsiębiorstwa, tj. przedsiębiorstwo zatrudniające 250 osób (250 RJR) niezależnie od danych finansowych będzie zawsze klasyfikowane jako przedsiębiorstwo duże. O ile zachowanie progu zatrudnienia jest obowiązkowe, o tyle w przypadku pułapu dotyczącego rocznego obrotu lub całkowitego bilansu rocznego MŚP może wybrać jeden z nich. Przedsiębiorstwo nie musi więc spełniać obydwu warunków finansowych i może przekroczyć jeden z pułapów, nie tracąc swojego statusu.
Badanie wielkości przedsiębiorstwa odbywa się w momencie udzielania pomocy. Uzyskanie lub utrata statusu średniego, małego lub mikroprzedsiębiorstwa następuje tylko wówczas, gdy zjawisko to powtórzy się w ciągu dwóch kolejnych okresów obrachunkowych. W przypadku nowopowstałego przedsiębiorstwa, którego sprawozdania finansowe nie zostały jeszcze zatwierdzone, dane do badania należy wprowadzić z dokonanego w trakcie roku obrachunkowego oszacowania.